ڕێکخراوەی منداڵپارێزی کوردستان، لە ساڵی ١٩٩١ەوە وەک یەکێک لە ڕێکخراوە ناحکومییە پێشەنگەکانی هەرێمی کوردستان دەستی بەکار کردووە. ئەم ڕێکخراوەیە، لە دوای ڕاپەڕینی ساڵی ١٩٩١ و لە بەرامبەر ئەو قەیرانە مرۆییەی کە لە ئەنجامیدا دروست بوو، بە ئامانجی پشتگیریکردنی هەمەلایەنەی منداڵان- بەبێ گوێدان بە نەتەوە، ئایین، یان پاشخانی کۆمەڵایەتی-بەرنامەیەکی بەرفراوانی لە بوارەکانی پەروەردە، تەندروستی، پاڵپشتیی کۆمەڵایەتی و گەشەی تاک جێبەجێ کردووە.
ڕێکخراوی منداڵپارێزی کوردستان، لە ساڵی ١٩٩١ەوە وەک یەکێک لە ڕێکخراوە ناحکومییە پێشەنگەکانی هەرێمی کوردستان دەستی بەکار کردووە. ئەم ڕێکخراوەیە، لە دوای ڕاپەڕینی ساڵی ١٩٩١ و لە بەرامبەر ئەو قەیرانە مرۆییەی کە لە ئەنجامیدا دروست بوو، بە ئامانجی پشتگیریکردنی هەمەلایەنەی منداڵان- بەبێ گوێدان بە نەتەوە، ئایین، یان پاشخانی کۆمەڵایەتی-بەرنامەیەکی بەرفراوانی لە بوارەکانی پەروەردە، تەندروستی، پاڵپشتیی کۆمەڵایەتی و گەشەی تاک جێبەجێ کردووە.
بازنەی چالاکییەکانی ئەم ڕێکخراوەیە، پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە و گرنگی بە دروستکردنی ژێرخانی بەردەوام بۆ ئاسوودەیی منداڵان دەدات. لە بواری تەندروستیدا، ئەم ڕێکخراوە بە دامەزراندنی سەنتەری تایبەت بۆ چاودێری و پاڵپشتی منداڵانی تووشبوو بە نەخۆشییە ئاڵۆزەکانی وەک لێوی قڵیشاو، شێرپەنجە و نەخۆشییەکانی دڵ، دەستپێڕاگەیشتنی گرووپە لاوازەکان بە خزمەتگوزاریی تەندروستیی بەکوالێتی دابینکردووە. هەروەها پڕۆژەی وەک ARA بۆ دەستنیشانکردن و ڕەوانەکردنی ئەو منداڵانەی کە پێویستیان بە نەشتەرگەرییە گرینگ و بڕیاردەرەکان هەیە بۆ نەخۆشخانە نێودەوڵەتییەکان، ڕێکخراوە.
لە بواری پەروەردەدا، ئەم ڕێکخراوە لە سەرەتای ساڵانی نەوەدەکانەوە چەندین پڕۆژەی جێبەجێ کردووە، بۆ نموونە دامەزراندنی قوتابخانە بۆ منداڵانی کار، دروستکردنی بەرنامەی پەروەردەی خێرا بۆ ئەو منداڵانەی کە لە خوێندن جێماون، هەروەها بڵاوکردنەوەی گۆڤاری منداڵانی "پەپوولە"، کە لە ساڵی ١٩٩٢ەوە بە بەردەوامی بڵاودەبێتەوە. جگە لەوەش، قوتابخانە تایبەتەکانی وەک "شەهید جەبار" بۆ خوێندنی خۆڕایی و باش بۆ منداڵانی بەهرەمەند، بە زمانی ئینگلیزی دامەزراون.
لە ڕووی پاڵپشتیی دەروونی -کۆمەڵایەتییەوە، ئەم ڕێکخراوەیە لە ڕێگەی پێشکەشکردنی ڕاوێژکاری، بەدواداچوونی کەیسەکانی دەستدرێژیکردنە سەر منداڵان، جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی هۆشیارکردنەوە و دانانی هێڵی فریاگوزاری ١١٦ بۆ ڕاپۆرتی حاڵەتەکانی توندوتیژی دژی منداڵان، دەورێکی کارا لە پاراستنی مافەکانی منداڵان دەگێڕێت. هەروەها لە ساڵی ٢٠١٥ەوە بە بەشداریکردنی ڕاستەوخۆ لە کەمپەکانی پەنابەران و ئاوارەکان، بەرنامەکانی وەک" شوێنی منداڵ‌دۆست" بە هاوکاری لەگەڵ ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان، وەک یونیسێف، جێبەجێ دەکات. لەم شوێنانەدا، خزمەتگوزاری پاڵپشتیدەرانە، پەروەردەیی و دڵخۆشی بۆ منداڵانی پەنابەر دابین دەکرێت.
ئەم ڕێکخراوە هەروەها بەرنامەگەلێکی بۆ بەهێزکردنی تازەلاوان و گەنجان ئامادەکردووە کە لە شێوەی ناوەندی کۆمەڵایەتی وەک "کازیوە" لە چەند شارێکدا جێبەجێ دەکرێت. لەم ناوەندانەدا چالاکییەکانی وەک ڕاهێنانی کارامەیی، فێرکردنی مافی هاووڵاتیبوون، وەرزش و هونەر، بە ئامانجی پێشکەوتنی دەوری گەنجان لە کۆمەڵگادا ئەنجام دەدرێن.
تا ساڵی ٢٠٢٤، بەپێی ئامارە بڵاوکراوەکان، زیاتر لە ٣٠ هەزار منداڵ ڕاستەوخۆ لە خزمەتگوزارییەکانی ئەم ڕێکخراوە سوودمەند بوون. هاوکاری لەگەڵ ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکانی وەک یونیسێف UNHCR، Terre des hommes و Save the Childrenلە هۆکارەکانی بەهێزکردنی توانای جێبەجێکردنی ئەم کۆمەڵگەیە بووە. پێکهاتەکەی لە تیمە ناوخۆییەکان، ئەندامانی تایبەتمەند و داخوازانێک پێکدێت کە لە پڕۆژەکان بە شێوەیەکی مەیدانی بەشداری دەکەن.
ڕێکخراوی منداڵپارێزی کوردستان، بە بێ سوود وەرگرتن لە پاڵپشتیی حکوومەت، زیاتر لە سێ دەیە هەوڵی بەردەوام لە بەدەستهێنانی پێگەیەکی سەقامگیر لە سیستەمی چاودێری منداڵان لە هەرێمی کوردستان سەرکەوتوو بووە و بووەتە سەرمەشقێک بۆ گەشەپێدانی دەزگاکانی کۆمەڵگەی مەدەنی کە لە هەرێمدا منداڵ‌تەوەرن.
هاوکارانی ئەم بەشە:
کیمیا بایزیدی
سارا ڕەسووڵێ
