گۆڤاری پزیشکی لێنست لێکۆڵینەوەیێکی نوێی بڵاو کردوەتەوە کە ڕێژەی قەڵەوی لە دنیادا بە خێرایێکی زۆر ڕووی لە زیادبوونە. پێشبینی کراوە تا ساڵی ٢٠٥٠ ، زۆرتر لە نیوەی گەورەساڵەکان و یەک لە سێی منداڵان و مێرمنداڵان تووشی چاخی و کێشی زیادە بن. لە ساڵی ٢٠٢١ دا ، لە دەورووبەری ٤٩٣ ملیۆن منداڵ و مێرمنداڵی ٥ هەتا ٢٤ ساڵ کێشی زیادەیان بوە یان قەڵەو بوون. بەڵام ئەم ڕادەیە تا ساڵی ٢٠٥٠ ئەگاتە ٧٤٦ ملیۆن کەس کە زیادبوونێکی سەتا ١٢١ پیشان ئەدات.
تەنگژەی قەڵەوی لە منداڵان و گەورەساڵانی سەرانسەری دنیا
وەرگێڕ: گوڵاڵە زەمانی
هەڵەگر: هەژار حەسەنزادە
دیزاین: سارا ڕەسووڵی
گۆڤاری پزیشکی لێنست لێکۆڵینەوەیێکی نوێی بڵاو کردوەتەوە کە ڕێژەی قەڵەوی لە دنیادا بە خێرایێکی زۆر ڕووی لە زیادبوونە. پێشبینی کراوە تا ساڵی ٢٠٥٠ ، زۆرتر لە نیوەی گەورەساڵەکان و یەک لە سێی منداڵان و مێرمنداڵان تووشی چاخی و کێشی زیادە بن. لە ساڵی ٢٠٢١ دا ، لە دەورووبەری ٤٩٣ ملیۆن منداڵ و مێرمنداڵی ٥ هەتا ٢٤ ساڵ کێشی زیادەیان بوە یان قەڵەو بوون. بەڵام ئەم ڕادەیە تا ساڵی ٢٠٥٠ ئەگاتە ٧٤٦ ملیۆن کەس کە زیادبوونێکی سەتا ١٢١ پیشان ئەدات.
کارناسەکان جەختیان کردوەتەوە کە ئەم تەنگژە گوشارێکی هەرە زۆر ئەخاتە سەر سیستەمی تەندرووستی و مەترسی نەخۆشینگەلێک وەکوو دیابتی شێوە ٢ ، پەستانی خوێن ، کێشە و نەخۆشی دڵ لە تەمەنی خوارەوە زێدە دەکات. فاکتۆرگەلێکی زۆر لەم دۆخە دەستێوەر دانیان هەیە، بۆ نموونە بانگەشەی بەربڵاوی خواردنە ناتەندرووستەکان، کەم بوەنەوەی چالاکی جەستەیی ، سەرنەکەوتنی سیاسەت و پلانەکان و نەبوونی خواردەمەنی سڵامەت. پسپۆڕان ڕوویان لە دەوڵەتەکانە بۆ کاردانەوەیەکی خێرا، هەر لەوانە زۆرتر کردنی خواردەمەنییە تەندرووستەکان ، زۆرترکردنی شوێنی گونجاو بۆ چالاکی جەستەیی و هەروەها ئاگاداری خەڵکی سەبارەت بە خواردنی تەندرووست. ئەم خوێندنەوە هەروەها جەخت ئەکاتەوە، ئەگەر چارەسەرییەکی کاریگەر نەکرێت ، ئەم چاخە ئەبێتە یەکێک لە گەورەترین بەرنگاربوونەوەکانی تەندرووستی جیهان.
